Çocuk Zihin Gelişiminde Yapbozun Etkisi
Muhtemelen duymuşsunuzdur.Yap-boz'un ,çocukların zihin ve bilişsel gelişimi için iyi geldiğini. Peki çocukların zihinsel gelişimine yardımcı olduğu kabul edilen bu hobinin faydaları nelerdir?
Yap-boz & Puzzle ve bulmaca çözmenin yaşlılarda Alzheimer hastalığına karşı koruyucu etkisini ve mental azalmayı engellediği biliniyor.
Yazımızda yap-boz & Puzzle'ın, çocuk gelişimine katkıları 8 başlık altında uzman görüşleriyle anlatılıyor.
Neden puzzle değil de Yap-boz
Yetişkinlerin ellerinde "puzzle" olarak adlandırılan bu hobi,çocukların eline geçtiğinde birden Türkçe karşılığını buluyor "Yap-boz" oluyor. :-)
Çocuklar doğaları gereği meraklıdır, deneyerek öğrenmeye eğilimlidir. anlamak, öğrenmek için,yaptıklarının karşılığında ortaya çıkan durumu gözlemler durum böyle olunca çocukların önlerindeki yap-bozu tamamladıktan tekrar bozmalarını normal karşılamak lazım.
Çocuklar için puzzle'ın Zihinsel Gelişime Katkıları Nelerdir?
Çevrelerindeki dünya
Psikologlar bir çocuğun etrafında dönen dünyayı manipule ederken ya da hareketlerde bulunurken beyin gelişiminin önemli ölçüde etkilediğini tespit etmişler.Yapbozlar da bu önemli fırsatı sağlayan anahtar görevinde.Bir çocuk, çevresindekilerle oynamayı doğrudan öğrenir.
El-göz koordinasyonu
Çocuklar yapboz parçalarını eline alıp kaldırdığında,döndürdüğünde,ters çevirdiğinde kısaca kurcaladığı zaman elleri ve gözleri arasındaki bağlantıyı öğreniyorlar.
Göz puzzle'ı görüyor,beyin gözlerin önüne getiriyor,hangi parçanın bulunması gerektiğini ve yerleştirilmesi gerektiğini,bir parçanın neye benzemesi gerektiğini beyin saptıyor.
Ve nihayetinde beyin-göz ve eller birlikte çalışarak doğru bir şekilde parçanın yerine konulmasını sağlıyor.
İnce motor becerileri
El-göz koordinasyonunun başarısına benzer bir şekilde,yapbozlar,çocukların ince motor becerilerini geliştirmede çok iyi fırsattır."Yürüme" gibi kaba motor becerileriyle karıştırılmamalıdır.İnce motor becerileri,küçük özel hareketler gerektirir.
Bunu da puzzle sağlar.İnce motor becerileri, yazı yazma ve diğer küçük başarılar için gereklidir.
Kaba motor becerileri
Bebekler ve küçük çocuklar için kaba motor becerileri,geniş,büyük parçalı,kolay manipule edilebilen,istiflenebilen puzzle küpleri ile gelişebilir.
Problem çözme
Problem çözme becerisi,değerli ve önemli bir beceridir.Bir çocuk,çeşitli puzzle parçaları ve figürlere bakarken,nereye uyabileceği veya uymayacağını çözmeye çalışır,bu aşamada problem çözme yeteneği gelişir.
Sonuçta bir puzzle kandırmayla,dalavereyle çözülemez.Nihayetinde çocuklar kendi zekalarını kullanarak,mantıklı düşünerek,problemi nasıl çözeceklerini anlarlar.
Şekil tanıma
Genç çocukların hatta bebeklerin bile gelişiminde ,şekilleri tanıma ve ayırt etmeyi öğrenmek çok önemlidir.Parçalar birleştirilmeden önce tanınabildiği ve ayırt edilebildiği sürece miniklerimize çok yardımcı olacaktır.Parçaların önce sıralanmasının fark edilmesi sağlanmalıdır.
Hafıza
Basit yapbozlar ve diğer tip puzzlelar çocuğun hafıza gelişiminde önemli rol oynayabilir Örneğin. çocuk yapbozla uğraşırken, çeşitli renk,boyutlardaki parçaları anımsamaya gerek duyacak,parçaların şekilleri,renkleri beyinde çağrışım yaparak hatırlatacaktır.
Parça uymazsa eğer,çocuk,onu kenara koyacak fakat ihtiyaç duyduğunda o parçanın nereye koyması gerektiğini hatırlayacaktır.
Hedef belirleme,amaç saptama
Çocuk yap-bozla uğraşırken,daha etkili ve kolay yoldan çözmek için strateji geliştirecektir.
Önce kenar ve köşe parçalarını birleştirebilir,sonra parçaları kümeler halinde renk ve şekil gruplarına ayırabilir,bir sistem içersinde ilerleyebilir.Böylelikle daha büyük hedefler öncesinde,küçük hedeflerini başarmayı öğrenebilir.
California,Orange merkezli 1999 yılında kurulmuş olan Child Development Institute (Çocuk Gelişimi Enstitüsü)uzmanlarının değerlendirmelerinin yer aldığı,yapboz(puzzle)ve çoçukların zihinsel gelişimine etkilerinin neler olduğunu anlatan yukarıdaki yazımızın, orjinal içeriği korunarak tarafımdan dilimize çevrilmiştir.
www.puzzleteacher.com @ Puzzle Master
Kaynak: www.puzzleteacher.com/2014/06/cocuk-zihin-gelisiminde-yapboz.html